Management team leert van biologische boer over ‘lastige’ collega’s
Met een management team uit een productie gedreven bedrijf lopen we een ochtend mee met een gangbare glastuinder. Met gespitste oren luisteren de leden van het team naar het verhaal van de tuinder, want ze zijn benieuwd hoe hij zijn organisatie leidt. Deze tuinder levert dagelijks zo’n 70.000 komkommers af. Onder glas worden de groeiomstandigheden volledig gecontroleerd en precies afgestemd op de behoefte van de plant. Niets wordt aan het toeval over gelaten. Om ziekten te voorkomen moeten we onze schoenen ontsmetten en een beschermend pak aan. Elke dag wordt er gescreend op ziekten en plagen. De planten groeien niet in de grond maar op steenwol. Er is geen onkruid te bekennen. Er wordt water gesproeid als de vochtigheid te laag is. Er worden kleine beestjes gekocht die helpen bij de bestrijding van ongewenste indringers. Na elke teelt, zo rond november, worden de kassen en al het materiaal volledig ontsmet.
In control zijn of meegaan met de realiteit?
Het management team is onder druk indruk van de hoge efficiency en de focus op in control zijn van deze organisatie. Als we de link leggen naar het managen van hun organisatie dan hebben ze toch ook vraagtekens bij deze in control aanpak. Als je alle omstandigheden wilt controleren is er bijvoorbeeld weinig ruimte voor eigen inbreng van medewerkers en past de organisatie zich slecht aan, aan nieuwe omstandigheden.
Als we ’s middags aankomen op een biologische tuinderij valt in eerste instantie hun mond open van verbazing als ze het verhaal van deze organisatie horen. Zo kan het ook! In dit natuurlijke systeem is er een grote diversiteit aan gewassen, ruim dertig. Ondanks het feit dat de planten in open verbinding zijn met de realiteit, de buitenwereld – het weer en de bodem – is de ziektedruk laag. Deze ecologische manager is – van nature – in staat om de gehele context van de organisatie te doorgronden. Er moet continu ingespeeld worden op de wisselende (bodem en weers-) omstandigheden. Er is onkruid, maar –tot op zekere hoogte – accepteert de tuinder dat onkruid. Eigenlijk ziet de ecologische tuinder het onkruid als een signaal. Een signaal van de omgeving, bijvoorbeeld de bodem, die aangeeft dat er iets niet klopt. Steeds meer herkennen ze hun eigen management strategie in de verhalen van de ecologische tuinder.
Lastpakken op het werk
Tijdens het werken op de biologisch tuinderij kwam één van de managers van het management team tot een boeiende management les. Tijdens het onkruid wieden ontstond het inzicht dat hij meer aandacht voor de lastpakken in het team moest hebben. Ze moest leren gaan begrijpen in plaats van negeren. Onkruid kan je immers vergelijken met lastige klanten of medewerkers. In een ‘biologische’ organisatie wordt onkruid gewied. Om het onkruid weg te halen gaat een ecologische tuinder (leider) wieden. Je moet door je knieën om zo voorzichtig het ongewenste kruid weg te halen.
Tot nu toe dacht het management team vooral over en voor de lastpakken en negeerde hen vooral. Nu realiseerde hij zich dat hij met aandacht (door de knieën gaan) het gesprek met hen moet gaan. En zo erachter komen wat het maakt dat ze zo lastig zijn. Zo pikt hij de signalen van de lastige medewerkers (onkruid) op, begrijpt hij hen en wordt natuurlijke groei bevorderd.