Heeft  u uw prognoses voor volgend jaar al af? Zijn ze reëel, denkt u? Oscar Jansen vraagt zich af of de toekomst wel te voorspellen is en of we niet beter onze dromen kunnen opschrijven. Zoals ze op de biologische boerderij doen.

Waardecreatie

In veel organisaties is het tijdens het einde van het jaar een gekkenhuis. Dat merkte ik tijdens een bezoek bij een distributiecentrum van een wereldwijd concern. Het was drukker dan ooit voor wat betreft het aantal geplaatste orders: ‘Tja, de afdeling sales probeert de bonussen voor het lopende jaar veilig te stellen,’ aldus de vestigingsmanager. Voor de duidelijkheid:de afdeling sales zit ergens anders in Nederland. Geen verbinding met de realiteit van het distributiecentrum, dus. Daarnaast moeten er allerlei plannen voor het volgend jaar geschreven worden. Waarin verwachtingen staan over hoe het gaat worden, hoeveel omzet en winst gegeneerd gaat worden. Altijd meer dan dit jaar, natuurlijk.

Toekomst is niet kenbaar

Jarenlang kwamen alle eindejaars (winst-)voorspellingen uit. Ze werden zelfs overtroffen. Nu is het tij gekeerd en worden ze met hangen en wurgen, kunst en vliegwerk, met pijn en moeite niet of ternauwernood gehaald. We persen alles uit onze (human) resources om de doelen alsnog te halen.

De toekomst laat zich echter niet kennen. Het enige wat er is, is: NU. Dit moment is echt. Het verleden en de toekomst zijn bedenksels van onze geest. Het volgend jaar bestaat niet. En toch willen we plannen voor volgend jaar maken. Ik neem een kijkje bij tuinvrouw Christa op de biologische boerderij Landjuweel de Hoeven in Dalfsen. Hoe pakt zij het kijken in de toekomst aan? Hoe kan je haar aanpak gebruiken om een verwachting over volgend jaar uit te spreken?

Dromen over waardecreatie

Het is winter en dan vind je de tuinvrouw vooral binnen. Als ik om de hoek van haar kantoortje kijk, is ze druk met het maken van het teeltplan voor het volgende jaar. Wat doet ze om een teeltplan te maken? Ik zie een excel-sheet op de computer. Daarin staat het teeltplan: hoeveel planten en zaden gaan waar en wanneer de grond in. Dus eigenlijk voorspelt ze de toekomst niet, maar maakt een droomplan. Ze schrijft op wat er nu is, wat de afnemers wensen en wat zijzelf wenst. De groei die zij wenst te bereiken is niet in omzet uitgedrukt maar laat zich uitdrukken in: een gezonde bodem (de basis van deze eco-organisatie), gezonde groenten en – uiteindelijk – tevreden en gezonde klanten. Het bestaansrecht van de eco- organisaties is dat ze waarde – in dit geval gezonde aarde- toevoegen aan de klant. Gezonde winst, zonder dat het ten koste gaat van (human) resources – is het gevolg.

Zonder de twee stappen: de droom dromen en het opschrijven wordt het niets volgend jaar. Net zoals bijvoorbeeld de computer niet had bestaan zonder de droom van de bedenker. Eigenlijk gaat het bij het voorspellen van de toekomst over: ‘Durf te dromen en de toekomst beweegt zich naar de dromen toe’. Laten we voor het komend jaar dromen dat dit het jaar van de waardecreatie wordt.

Deze column is gepubliceerd op de site van nieuworganiseren.nu